IV,6. De
festo
crucis
1
1. Consequenter dicendum est de
cruce, quia secunda spes habetur in ea. Sicut enim beata uirgo portauit dominum, ita crux suo modo. Et sicut dominus dat uim aquis baptismalibus
2
, ut possint sanctificare, et
3
aliis sacramentis, ita per
4
tactum dominice carnis sanctificatum est illud lignum, ut possit sanctificare nos suo modo
A
.
2. Sicut enim humilitas est descendere in
elementum
5
aque et ibi querere salutem suam, unde baptismus
6
dicitur iordanis, id est humilis descensus
a
, quia homo querit in inferiore
7
se quodammodo salutem, similiter est humilitas committere animas suas
8
exiguo
9
ligno
b
, ut dicitur
10
sapientie xiiii. Ligno
11
enim illi dedit dominus
uim
12
sicut herbis et lapidibus
13
preciosis. Vnde habetur in ezechiele, quod angelus exterminator non nocuit eis, qui habebant signum thau in frontibus suis
c
.
3.
Per quatuor etiam partes crucis quatuor uirtutes beate uirginis et cuiuslibet anime sancte designantur. Et est latitudo caritatis
14
, longitudo longanimitatis
15
, altitudo spei, profunditas timoris
d
.
4.
Et quia ita saluat crux per talem effectum, quem
16
habet, ideo dicitur de ea: "o
crux
splendidior
e
" et cetera, post
17
: "que
sola fuisti digna dignitate tibi data portare
18
f
" et cetera.
5. Et quia finis crucis est gloria, ideo in fine plurium antiphonarum de cruce dicitur "alleluia
C
".
Lesarten
1
De
festo
crucis: om
P2, T
2
baptismalibus: T, Dur
; baptismi P1, P2
; baptisimalibus (!) P2
3
et: a ante add
P1
4
per: propter P2, T
5
in
elementum: uacat (post et exp)
T
6
baptismus: e baptismis corr
T
7
inferiore: inferiori P2, T
8
committere ... suas: P2, T
; animas suas committere P1
;
ante convertere cancellauit
P1
9
exiguo: e egiguo corr
P1
10
dicitur: habetur P2, T
11
Ligno: in margine
T
12
dominus
uim: uim dominus T
13
lapidibus: e lapidis corr
T
14
caritatis: P2, T
; caritas P1
15
longanimitatis: P2, T
; longanimitas P1
16
quem: quoniam P2
17
post: et ante add
P2, T
18
portare: ta add
P2, T
Quellen
a
baptismus ... descensus: cf Ambrosius Mediolanensis, Explanatio psalmorum xii, 37,10 (CSEL 64, p 143); cf Hieronymus, Liber de interpretatione hebraeorum nominum, Gen litt I (CCSL 72, p 67) ; cf Hieronymus, Liber de interpretatione hebraeorum nominum, Luc litt I (CCSL 72, p 140); cf Bernardus Claraevallensis, Sententiae 3,34 (ed Leclercq et Rochais VI,2, p 87)
b
suas ... ligno: Sap 14,5
c
angelus ... suis: Ez 9,4-6
d
Per ... timoris: cf Rupertus Tuitiensis, De diuinis officiis VI,9 (CCCM 7, p 195,322-329)
e
o
crux
splendidior: cf CAO 4019 (Hesbert 3, p 367); cf Hrabanus Maurus, Homilia 70, Reversio Sanctae Crucis (PL 110,134B)
f
que
sola ... portare: CAO 4019 (Hesbert 3, p 367)
Rezeption
A
de
cruce ... modo: Durandus, Rationale VII,xi,1,3-7 (CCCM 140B, p 49)
B
o
crux
splendidior: cf Durandus, Rationale VII,xxix,1,20sq (CCCM 140B, p 79)
C
Et ...alleluia: Durandus, Rationale VII,xi,2,8-12 (CCCM 140B, p 50)
