Tract. III, Cap. 107

Inhaltsverzeichnis | Volltext

Blättern:

<< | < |

| > | >>

III,107. Vndecima dominica 1

1. Vndecima dominica incipit ecclesia legere librum iob, qui similiter liber exemplaris est 2 , sed est exemplum perfectionis, scilicet perfecte sapiencie, que non habetur 3 , nisi per refectionem doctrine precedentem. Spiritualis enim refectio facit spiritualiter fortes. Et ideo post librum salomonis sequitur 4 liber iob. In ordine autem bibliotece 5 omnes libri exemplares ut 6 ruth, iob, thobias 7 , iudith et 8 ester precedunt libros doctrinales salomonis propter predictam rationem.

2. Et quia unani|mitas facit fortes et patientes, sicut fuit iob, et concordes, sicut fuerunt filii iob 9 , qui "faciebant conuiuium, unusquisque in die suo a ", ideo incipit introitus huius undecime dominice: "deus 10 in loco sancto suo b ", id est in humilibus, unde ysaias 11 ultimo 12 : "super 13 quem requiescet spiritus meus, nisi super 14 humilem et quietum 15   c ?" Et si deus est cum eis, nullus potest eis preualere. Sequitur: "deus, qui inhabitare facis 16 unius moris in domo d ", concordes et unanimes, quales fuerunt filii iob, qui dabant ad comedendum sibi inuicem 17 . Sic 18 facit quilibet sanctus. Suis enim 19 uirtutibus delectat 20 alium.

3. Versus: "exurgat deus e ", quasi 21 fortitudo nostra nichil ualet, nisi dominus nobis cooperetur, immo principaliter operetur.

4. In epistola ostendit beatus paulus humilitatem suam: "notum uobis facio euangelium, quod predicaui uobis f   22 " et cetera; et post 23 : "nouissime autem apparuit 24 michi tamquam 25 abortiuo, qui non sum dignus uocari apostolus g ". Post 26 hanc humilitatem raptus fuit usque 27 ad tercium celum h .

5. Et sequitur in responsorio uox humilium: "in deo sperauit cor meum et adiutus sum i ". Versus: "ad te, domine, leuaui j ".

6. Et quia ex tali spe sequitur exultatio, ideo sequitur alleluia: "uenite, exultemus domino k ".

7. Euangelium uero est de humilitate et de 28 eius effectu: "duo homines ascendebant in templum, ut orarent l : unus phariseus et alter puplicanus 29 "; "et 30   31 phariseus dicebat: domine, non sum sicut ceteri hominum m ". Hoc 32 superbia erat 33 . Alter uero humiliabat se 34 "non audens oculos leuare ad celum 35   n   36 ". Et ideo "abiit iustificatus o ".

8. Quia uero 37 humilitatem sequitur exaltatio, qui enim se humiliat, exaltabitur, sequitur offertorium: "exaltabo te, domine, quoniam suscepisti me q ", id est, sursum cepisti p : exaltabo te, quoniam exaltasti me 38 .

9. Et sequitur communio 39 : "honora dominum de tua substantia r   40 ". Hoc ad litteram facit humilis. Dat enim 41 libenter pauperi 42 , uel "honora dominum 43 ", id est, omnia bona tua deo atribue. Hoc est proprium humilis A .

Lesarten
1 Vndecima dominica: om P2, T
2 liber exemplaris est: est liber exemplaris P2, T
3 habetur: habet P2
4 sequitur: legitur P2, T
5 bibliotece: biblie Dur
6 ut: om P2
7 thobias: tobye P2, T
8 et: om P2
9 et ... iob: in margine P2
10 deus: deuss P1
11 ysaias: ùsa (?) T
12 unde ysaias ultimo: uersus P2 ; uersa uel T
13 super: ss man rec T
14 super: e spu corr P1
15 quietum: et trementem sermones meos add Dur
16 facis: facit T
17 ad ... inuicem: sibi inuicem ad comedendum P2, T
18 Sic: sicut P2
19 enim: om P2
20 delectat: delecta T
21 quasi: quia P2, T
22 uobis: tradidi enim uobis quod christus mortuus est et resurrexit qui apparuit add P2, T
23 et post: om P2, T
24 apparuit: et add P2, T
25 tamquam: tama-na T
26 Post: et propter Dur
27 usque: om P2, T
28 de: om P2, T
29 unus ... puplicanus: P2, T ; om P1
30 et: ante et cetera P1
31 et: om P2, T
32 Hoc: hec P2
33 superbia erat: erat superbia P2, T
34 se: corr P1
35 leuare ... celum: ad celum leuare P2, T
36 celum: et cetera add P2, T
37 uero: ergo P2, T
38 suscepisti ... me: ( coram ante quoniam exp) P2, T ; om P1
39 communio: postcommunio P2, T
40 substantia: et cetera add P2, T
41 enim: om P2, T
42 pauperi: pauperibus P2, T
43 dominum: et cetera add P2, T

Quellen
a faciebant ... suo: Iob 1,4
b deus ... suo: AMS 183 (Hesbert, p 184sq: R B K S)
c nisi ... quietum: Is 66,2; cf Is 11,2
d deus ... domo: Ps 67,7
e exurgat deus: AMS 183 (Hesbert, p 184sq: R B K S)
f notum ... uobis: 1 Cor 15,1
g nouissime ... apostolus: 1 Cor 8sq
h raptus ... celum: 2 Cor 12,2
i in ... sum: AMS 183 (Hesbert, p 184sq: M K S)
j ad ... leuaui: AMS 183 (Hesbert, p 184sq: M K S)
k uenite exultemus domino: AMS 179 (Hesbert, p 180: R)
l duo ... puplicanus: Luc 18,10
m et ... hominum: Luc 18,11
n non ... celum: Luc 18,13
o abiit iustificatus: Luc 18,14
p suscepisti ... cepisti: cf Huguccio, Derivationes C 40,74 (ed Cecchini)
q exaltabo ... me: AMS 183 (Hesbert, p 184sq: R B K S)
r honora ... substantia: AMS 183 (Hesbert, p 184sq: R B K S); Prou 3,9

Rezeption
A Vndecima ... humilis: Durandus, Rationale VI,cxxv,1-3,3-44 (CCCM 140A, p 557sq)

Zitiervorschlag: Guillelmus Autissiodorensis, Summa de officiis ecclesiasticis, tract. III, cap. 107, hrsg. v. Franz Fischer, Köln 2007-2013, guillelmus.uni-koeln.de/tcrit/tcrit_t3c107

Vergleichsstellen

Transkription P1

>> Folio anzeigen

>> Volltext anzeigen

Cambrai-Fassung

>> Kapitel anzeigen

>> Volltext anzeigen

Handschriftenseiten (Abb.)

B 67v, 68r
Br 292r, 292v
C 90v
D 65r, 65v
G 140v
M 54v, 55r
O 147v
P1 69v, 70r
P2 123v
S 87v
T 217r
Tr 103v