Guillelmi Autissiodorensis Summa de officiis ecclesiasticis edita a Francisco Halieuta

Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 54va

Jn sequenti dominica in qua cantat^ur Jnuoca uit me Jncipit
.x^al. et protendit ^ur usque ad diem que dicitur cena domini quia per
.x^aml. bene obseruatam et spiritualiter et per ueram penitenciam uenit
homo ad cenam agni de quo in apocalipsi. Beat^us qu ⁱ uocat^us est
5ad cenam nuptiarum agni. sed quia ut dictum est supr ^a .vi.
sunt dominice non ieiunabiles ideo .iiii^or. dies ante hanc
diem et duos p^ost cenam domini ieiunat ecclesi ^a. et quia iterum
hoc tempus est milicie xrist ⁱane idcⁱ rco diaboluß contr ^a nos
fortius insurgit. propter hoc ne homo desperet qu ^a si conforta-
10tiuum qu ⁱddam canit ecclesia Jn intr ^oitu dicens Jnuo -
cauit me . et cetera Q u ^o audito spe fit fortis homo vⁿ de
dicit apostolus spe fortes. ysaie .xxx. Jn silentio et in
spe erit fortitudo uestra. Jn istis duob^us consistit
tota fortitudo hominis spiritualis. / Jn silentio dum
15a tumultib^us seculi silet nichil de his que sunt ap-
petendo. / Jn spe eterna desiderando. per epistolam que
sic incipit ecce nunc tempus et cetera. Armat ecclesi ^a militeß
suoß .iiii. cardinalib^us uⁱ rtutib^us fortitudine cum
dicit. ecce nunc tempus et cetera. que de fortitudine ibi dicuntur
20quia sequit ^ur. Jn omnib^us exibeam^us nosmet ipsos et cetera. / ar-
mat autem eos temperantia cum dicit Jn ieiunijs multiß
et castitate. / Armat etiam eos pr ^udentia cum dicit. in
scientia .scilicet. in prudentia idem enim est in subie ^cto et longa-
nimitate quia scientia et longanimitate scim^us con -
25uersari in medio nationis pr ^aue et peruerse et boni-
tate et suauitate que est in spiritu sancto. hoc totum pro eodem
sumit^ur. sequit ^ur in caritate non ficta . quia omnia sine
fictione debent fieri. / Armat uero nos i^usticia cum dici ^t
per arma iusticie a dextr ⁱs et a sinistris . ultimum
30quidem ibi ponit^ur .scilicet. tamquam nichil habentes et omnia po-
ssidentes magis uidet^ur pertinere ad contemplatiuam
qu ^a m ad actiuam quia qu ⁱ talis est in omnib^us que uidet· delectat^ur
solum in dilectione dei. talis habet oculoß columbarum
et potes ^t dicere cum psalmista. delectasti me domine in
35fact^ura tua. Qu ⁱ autem talis est pennat^us est et potest ui-
tare laqueos diaboli qui in terra absconditi sunt
Job. abscondita est in terra pedica ei^us. Frustra enjm
iacit^ur rete ante oculos pennatorum prouerbiorum .i. enumerant^ur
autem ab apostolo in hac epistola .xxvii. opera uⁱrtutum qui
40numerus cubicus est et solidus multiplicat^us per radicem
cubicam uel per eundem numerum in se ipsum bis ductum.
quia ter tr ⁱa ter· xxvii. faciunt qui numerus similiter qu ^adrat^us
est. vnde et solidus propter quod dicitur in apocalipsi . ciuitas in quadro po-
sita est. hoc est in soliditate fⁱ rmata. de hac eadem e-
45pistola fere totum officium matitunale sumptum est p^ost epistolam
sequit ^ur .Responsorium angelis suis deus et cetera. ut sic homo
pugnare secure possit. Sequit ^ur tract^us. Jn quo
agit^ur de temptationib^us et propter hoc uere dicitur tract^us
in qu ^o ostendit^ur quod hec a misera uita tr ^ahit^ur
50multis dolorib^us et laborib^us. Qu ⁱ habitat et cetera. quia
posset conqueri de inequ ^alitate isti^us pugne quia tempta-

Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 54vb

tor potentissim^us est. ut habet ^ur Job .xl. non est potestaß
sub celo et cetera. et sapientissim^us quia multa uidit. et cru-
delissimus. quia crudelis est et non miserebit^ur. Jeremias.
homo autem infirm^usissim^us et ignorans. ideo in ipso trac-
5tu ponit ^ur solutio hui ^us quia hoc permittit deus ut homo *****
timeat inimicum et ad ipsum deum confugiat qu ⁱ liberat
et potest liberare et uult. et sic in se non speret sed in deo qu ⁱ
promittit quod liberabi ^t ipsum si fugiat ad eum. / vult
erg^o deus ut hom ^o habeat timorem de inimico forti et spem
10de promissionib^us fut^urorum et de dilectione dei uehemen -
tissima erga se quod uult eum protegere quemadmodum
gallina pullos suos ex amore uehementi et
est spes de custodia angelorum. homo autem si molat^ur inter
illas duas molas timorem .scilicet. et spem efficit^ur
15panis placens deo et sic uincet omnem temptationem
siue sit leuis et oculta que dicitur timor noct^urn^us. siue
leuis et manifesta que dicitur sagitta uolans in die .
siue sit gr ^auis et occulta que dicitur negocium perambulans
in tenebr ⁱs siue gr ^auis et aperta que dicitur demonium me -
20 ridianum . hec .iiii^or. genera temptationum uincet qu ⁱlibet
sic armat^us ut dictum est. sed in evangeli ^o non sunt nis ⁱ tres
temptationes. duct^us est ihesuc in desertum a spiritu sancto
et cetera. / et conprehendunt^ur quandoque omnes temptationes sub
qu ^aternario ut dictum est quandoque sub ternario ut in hoc
25evangeli ^o. / Q uandoque sub binario ut in psalmo. ub ⁱ dicitur a la -
queo uenantium .idest. ab opere malo et a uerbo aspero
.idest. a peccato oris. temptat^us autem fuit dominus tr ⁱplici temp-
tatione .scilicet. gule cupiditatis et inanis glorie.
/ Gule cum dicit dic ut lapides et cetera. / cupiditatis
30cum dicit· hec omnia tib ⁱ dabo et cetera. / Jnanis glorie quando diabol ^us
uoluit eum de pinnaculo deicere sicut fecerat multoß
alios predicatores. et uicit eum dominus per auctori-
tates sacre scr ⁱpt^ure per dulcedinem uerbi dei quod significa ^tum
est in hoc quod dauid lapidibus sumptis de torrente de-
35iecit goliam et dixit ei. Mitte te deorsum docenß
nos debere armari gladio uerbi dei preter illa arma
quib^us nos armat apostol ^us in epistola ut sic ad pugnam
sufficienter armati simus. ii. dominica **. feria
Postqu ^a m dominus et apostol ^us armauerunt militem suum non
40restat nis ⁱ ut pugnet quia hostes seper parati sunt.
Q u ⁱa uero hon^us pugne non libenter suscipit ^ur nis ⁱ intu-
itu premíì ideo secunda feria est Jntr ^oit^us sicut oculi et cetera. Qu ⁱa
uero per opera misericordie specialiter et maxime fit pugna
ista· ideo de illis est illa feria. et ostendit dominus in
45 epistola que sumpta est de ezechiele que sic incipit ecce
ego adducam oues meas. premium cum dicit et pascam
eas. Q u ⁱ enim pascunt dominum in paupere et dominus
pascit eos. sicut ib ⁱ legit ^ur in montibus israel .idest. in mansi-
onib^us eternis. Jdem habet ^ur per evangeliu ^m. venite benedicti
50 et cetera. esuriui enim et cetera. debem^us autem habere oculum ad
ipsum non tantum sinistrum ut tantum respiciam^us pe-
Zitiervorschlag: Guillelmus Autissiodorensis, Summa de officiis ecclesiasticis, transcr. P1 (Paris, Bibliothèque Nationale, Ms. lat. 14145), fol. 54v. Ed. Franz Fischer, online (2007-2013): guillelmus.uni-koeln.de/tp1/tp1_54v