Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 49va
competenter et facta est hoc mod o continuatio. / Secunda causa est quod postnatiuitatem xpisti dignissima natiuitas est mors
martirum. et maxime prothomartiris. Qu ia sicut ca-
nit ur in festiuitate ei us mortem quam saluator dig-
5nat us est pro omnib us pati ille pr im us reddidit saluato-
ri et ideo legit ur illa die. heri xristu c nat us est in terris ut ho-
die stephanus nasceret ur in celis. quia mors martirum
natiuitas est eorum. / et ideo ordinant ur in ecclesi a tres
sollempnitates martirum p ost natiuitatem domini. cum
10enim omnium sanctorum mors natiuitas sit eorum et m-
ors martirum dignissima sit mors poti us debu-
erunt sequ i tunc festiuitates martirum qu a m aliorum et prim o
pr imi. / tres uero quia tr iplex est martirium / vnum
uoluntate. et opere quod est dignissimum in genere. hoc
15autem dicim us quia aliqu a ci rcumstantia posset facere quod
aliqu is confessor dignior esset aliquo martire et ideo
festum beati stephani continuat ur natiuitati dei. / Secundum
martirium est uoluntate et non opere qu ale fuit
martirium beati Johannis euangeliste sicut patet in illa
20antiphona. Jn feruentis olei dolio missus et cetera
quia iohannes apostolus diuina se protegente gratia illesus
exiuit ut sicut non senserat carnis estum quia
ui rgo fuit mente et corpore sic ne c estum olei feruen -
tis. / tercium martirium est opere et non uoluntate
25qu ale fuit martirium innocentium quod sicut tercium lo-
cum obtinet in dignitate ita tercium locum obtinet
questio in festis martirum. Q uerit ur autem de festo innocenti-
um qu are celebrat ur ante festum stelle cum mor-
tui fuerint p ost apparitionem stelle quando .scilicet. uidit
30herodes quod illusus esset a magis. / Jtem querit ur quare canti-
ca leticie subticent ur . tercio querit ur quare ecclesia sol-
lempnizat pro morte istorum puerorum. videt ur enim
quod eadem ratione. quod si qu is tirann us occideret hodie
tot pueros quod ecclesi a deberet sollempnizare pro
35 solutio eis. quod falsum est. / pr ima questio soluit ur per hoc quod reuera
herodes auditis rumorib us de xpisto nato t ur -
bat us est timens amittere regnum et cogitauit
quod faceret interficere omnes pueros ut xpistuc non eua-
deret. sed impedit us fuit. mandauit enim ei aug us t us
40cesar quod ad eum ueniret aristobolo et alexan -
dro filijs ipsi us herodis responsur us coram eo. quod
quia non est ausus mutare· iuit et anno re-
uoluto quarta die p ost natale domini p ost qu a m reuers us
est fecit omnes pueros interfici. a bimatu et
45infra occidit. / Ad aliud dicitur a magistris quod
cantica leticie non dicuntur quia mortui sunt
ante passionem dei et ideo descenderunt ad infe-
ros. sed hac ratione subticerent ur in festo sancti iohannis
50babtiste. fuit enim apud inferos sicut dicit Gregori us super illum
locum. tu es qu i uent ur us es an alium expe ctam us
vnde dicendum est quod hoc sit quia tunc legit ur ur propheti
Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 49vb
a de innocentib us a ieremia. vox in rama au-dita est que ad litteram de beniamitis qu i interfecti sunt pro u-
xore leuite quam oppresserant. Rachel fuit m -
ater beniamin per rachel que interpretat ur ouis uel uidens
5intelligitur ecclesi a que plorat filios triplices. / Mar-
tires prim o. quia considerat eos sibi sublatos et non
uult consolari in presenti· sed omnem consolationem
tr ansfert in futurum quia non sunt presentes. / Secundos fi-
lios luget ecclesi a qu i fere ad partum ueniunt in
10quib us aborsum patit ur . / tercij uero sunt qu i iam rena-
ti erant in baptismo. sed propter penam retr ocedunt propter illos
luget ecclesi a quia non sunt .idest. quia dampnati sunt et ideo
quia luget ecclesi a subticent ur cantica leticie. A-
lia ratio est quia cantica leticie propr ie p ost uictoriam
15debent cantari. vn de ezechieli dictum est dispone do-
mui tue quia p ost uictoriam habitam non cecinit can -
tica leticie. sed innocentes non habuerunt uictori-
am. non est enim uictoria ub i non est pugna. Media
ratio melior est. / Jn octauis cantant ur . quia octaue
20festiuitatum celebrant ur in memoriam generalis
resurrectionis. sign ificant enim octaua resurrectio nem
Sed adhuc obicit ur equ ipollens est ei quod dicitur alleluia. laus tib i questio
xpiste uel laudate inuisibilem. / Ad hoc dicendum solutio
quod preter sign ificationem qu a m habet ex componentib us . hec dictio
25alleluia significat angelicam leticiam. vnde tobie penultimo. in
plateis ei us cantabitur alleluia. / Ad tercium dicim us quod
festum innocentium celebrat ur licet non habuerint uo-
luntatem patiendi martirium propter istas tres causas
/ quia .scilicet. in eis xpistuc querebat ur et occidebat ur . / secunda causa est
30quia xpistuc celabat ur in eis a diabolo et herodi. / tercia
tercia quia nuntium domini non loquendo sed moriendo con -
fessi sunt Moriendo inqu a m pro xpisto siue pro fide xpisti
erant autem innocentes quia circumcisi quod erat
35tunc remedium contr a peccatum originale. licet non
ita sufficiens sicut nunc baptismus. dominica infra octabas.
D ominica uero que intercidit infra octabas natiuita tis domin i
cantat ur de natiuitate domini. vnde intr oit us misse
talis est. dum medium silentium . est enim tr iplex si-
40lentium ignorantie / desperationis / et glorie. / silen-
tium ignorantie fuit ante legem quia ignorabant
peccata sua et ideo non clamabant ad dominum. vnde
ad romanos .xii. mors regnauit ab adam usque ad
moysen. p ost qu a m autem lex data est que est cognitio peccati
45multo tempore seruauerunt legem. / ad ultimum uero
desperauerunt quando .scilicet. omnes declinauerunt simul in -
utiles facti sunt. tunc fuit silentium desperationiß
/ P ost qu a m autem uenit xpistuc· ruptum est silentium et cla-
mauerunt homines laudes dei. Sed ueniet silenti-
50um glorie quando impletum erit totum nostrum desiderium.
Jn silentio desperationis uenit domin us ut ei atr i -
bueret ur salus humani generis qu i est uer us
Zitiervorschlag: Guillelmus Autissiodorensis, Summa de officiis ecclesiasticis, transcr. P1 (Paris, Bibliothèque Nationale, Ms. lat. 14145), fol. 49v. Ed. Franz Fischer, online (2007-2013): guillelmus.uni-koeln.de/tp1/tp1_49v