Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 61va
passione et compassione tres pr ime lectiones su-munt ur de ieremía qui deflet captiuitatem populi
sui non solum babilonicam. sed etiam romanam quam in -
currerunt propter passionem domini et ideo dicuntur lamentabi-
5liter in persona sanctorum de iudeis qui deflent casum gen -
tis sue. / tres alie sunt de alicui us expositione
psalmi. / de passione tres ultime de epistola .ia.
ad corinthios. Conuenientib us uob is in unum. ub i ostendit
apostolus qu omod o debet sumi cena domini. / Ad ultimum
10cantat ur Kirieleyson cum uersib us de planctu mor-
tis domini ad significandum planctum mulierum. / et extingun -
t ur .xii. candele quia siluerunt apostoli et extincta est
fides in ipsis et in alíìs. / quia etiam alij de discipulis domini
recesserunt a fide et silent etiam campane tr ibus
15dieb us sinodochice· sicut synodochice fuit dominus
tr ib us dieb us in sepulcro quia tunc siluerunt apostoli et a-
líì predicatores. per sonitum campanarum significat ur so-
nit us predicationis. de qu o dicitur Jn omnem terram exi-
uit son us eorum. / Post tenebras aduenit lux
20que significat resurrectionem et fidem post infidelitatem.
/ Jn die cene recipiunt ur penitentes in ecclesi a. quia per ce-
nam celestis panis reconciliant ur deo penitentes et
in persona eorum dicit ecclesi a Jn pr incipio misse. Nos autem
gloriari oportet . tales enim debent gloriari in cruce
25 et possunt qui perfecte egerunt penitenciam et ecclesi a can-
tat cantica leticie. quia in illa die institutum est
sacramentum sacr amentorum. et est ibi qu a si qu o dammod o contr arie-
tas. quia alia est causa tr isticie et alia leticie. propter
memoriam enim passionis est tr isticia. propter uero
30institutionem sacramenti sacr amentorum est leticia
et ideo cantat ecclesi a. Gloria in excelsis deo. epistola uero
est de mod o sumendi cenam domini quia tunc non sumit ur in
illa die· sed differt ur sumptio usque in diem pasche.
propter causam que dicet ur . Responsorium. est de cruce et exaltatione
35per cr ucem xpistuc fact us est pro nobis obediens. patri. de .vi. to-
no propter obedientie perfectionem. evangeliu m uero est cum
dilexisset suos ihesuc in finem dilexit eos. et est de di-
lectione et unitate quia illud sacr amentum est dilec -
tionis et unitatis. Agit ur etiam ibi de lotione pe-
40dum quia dominus precinxit se linteo .idest. humanitate
purissima et mittens aquam in peluim .idest. gratiam
in corda lauit pedes .idest. affect us . venit autem ad
symonem petrum qui recusauit ex humilita-
te tamen. tercia autem uice obediuit quia oportuit
45obedire .idest. propter rationem ut haberet partem cum eo.
et tunc uocat ur symon petr us propter obedienciam. Et sunt
tres cause quare uoluit dominus lauare pedes dis-
cipulorum. / pr imo propter signum dilectionis ostendit
enim quod multum diligebat eos quando lauit pedes eorum.
50 / Secundo in exemplum humilitatis. / tercio· ratione misterij.
Qu ia lotio pedum significat lotionem affectuum. pul-
Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 61vb
uis enim adherebat pedib us apostolorum .idest. elatio inanisglorie. ut quando dixerunt domine in nomine tuo eicim us de-
monium quando conuertebant ur plures. uel tr isticie quando non
conuertebant ur homines ad uoluntatem suam ideo oportet
5lauari hui us modi affectiones in illa die ut sim us mundi
toti. Jn pr ima enim die dixit dominus. tu autem cum ieiu-
nas faciem tuam laua animam tuam .idest. rationem a
peccato mortali. cum igi tur a pr incipio lauerim us nos a pe c -
cato mortali et a puluere .idest. a uenialib us debe-
10m us abstergi. hoc autem fit ut digne possim us acci-
pere corp us domini quod fit peracta perfecte penitencia. et ideo fiunt
oblationes in illa die. / Jn offertorio. uero ostendun -
t ur hec duo simul. dextera domini fecit ui rtutem abluen -
do a mortalib us . et dextera domini exaltauit me abluendo
15a uenialib us . Jn communione ostendit ur humilitas .scilicet.
Dominus ihesuc p ost qu a m cenauit de ßecundo tono propter secundam lo-
tionem a uenialib us . peracto officio statim itur
cenandum. vel dum sacerdos communicat statim cantat ur uesper -
tinum officium ad ostendendum· quod hoc institutum fuit
20in uespere .scilicet. sacr amentum eucharistie. et quia dat us est
ecclesie calix· est pr ima antiphona. Calicem sa-
lutaris accipiam et cetera. calicem quem dominus dedit dicens
hic est calix noui testamenti in meo sangu ine et cetera. ßecunda
antiphona est cum his qu i oderunt pacem. patientia qu a m habet
25ille qui parat us est bibere calicem domini pacem cum omnib us opera-
t ur . Jn alijs trib us rogat se liberari quia habita pace
pectoris non mouet ur homo per tr ibulationes. et hoc
etiam habet a deo. vn de petijt bibere. et antiphona ad m-
agnificat est cenantib us autem de cena. / p ost ea nudant ur quare nudant ur altaria
30altarja et lauant ur . denudatio significat recessum
discipulorum domini quando relicto eo fugerunt. lauant ur autem
uino et aqua ad notandum quod de latere domini exiuit
sanguis et aqua. et per illum sangu inem et aqu a m lotum est to-
tum genus humanum et plus est ibi de uino quam
35de aqua. Aque multe populi multi. apocalipsis .xvii. per hoc
ergo significat ur quod sangu is xpisti sufficit ad redimendumm
plures in infinitum quam sint redempti uel umquam
sint redimendi. / Jn sero p ost prandium represen-
tant uiri religiosi quod fecit dominus quia maioreß
40lauant pedes minorum fratrum. et hec locio significat lo-
tionem marie quando lacr imis suis lauit pedes
domini. et ideo cantat ur alla antiphona. Mulier que er -
at in ciuitate pe ccatr ix . hec autem talis humilitas ex
intima dilectione procedere debet et pacem conseruat.
45 / quia uero in illa die est constitutum sacr amentum sacr amen -
torum .scilicet. eucharistie consecrat ur cr isma quod est ma-
teria sacr amentorum ut baptismi et extreme unctioniß.
et confi rmationis. / et sacramentum eucharisti e in eadem
die celebrat ur et sacr amentum penitencie. quia in illa die
50recipiunt ur penitentes in ecclesia. hec sunt .v. sacra-
menta que neccessaria sunt cuilibet xpistiano. hec autem
Zitiervorschlag: Guillelmus Autissiodorensis, Summa de officiis ecclesiasticis, transcr. P1 (Paris, Bibliothèque Nationale, Ms. lat. 14145), fol. 61v. Ed. Franz Fischer, online (2007-2013): guillelmus.uni-koeln.de/tp1/tp1_61v