Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 44ra
Responsorium et alleluia cantant ur uersa facie ad orientem .idest. adxpistum qu i noster oriens est. / evangeliu m uero· uers us aqu ilonem. per quem
significat ur diabol us . vt notet ur evangeliu m esse tale et tantum·
per quod expellat ur diabol us . Nichi l enim odit diabo lus in tantum· ut
5evuangelium. et propter hoc legit ur contr a aqu ilonem. diabo lum enim de-
bent expellere predicatores euangelíì. vn de in cantico . Na-
sus tuus sicut turris libani qui respicit ad damascum.
.idest. discreti prelati qu i intelliguntur. per nasum qui fissus est.
debent esse turris .idest. defensores populi. debent etiam esse
10succincti sicut liban us qu i habet ramos in alto. et signific at can -
dorem. et debent respicere damascum .idest. contra dia-
bolum ut pellatur qui libenter potat sangu inem .idest.
peccatum. damasc us enim interpretat ur pot us sangu inis. / Jtem di-
acon us p ost salutationem dici t. Sequentia sancti euange lij ut
15.scilicet. attente audiant bonum nuncium .idest. evangeliu m nuncians
uerbum dei. Et statim populus glorificat deum· audito bono
nuncio. vn de dici t. Gloria tib i domine. Non enim loquit ur moyses
qu i impeditioris lingue fuit. ne c ysaias habens labia
polluta. Ne c Jeremias qu i puer erat. sed xpistuc plen us
20gratia ueritate. hi c est enim qu i pr ius euangelizauit. hi c est pu-
te us aquarum uiuentium que fluunt cum impetu de li-
bano. / Jtem facit c ru cem super librum. quia evangeliu m est c ru cifi-
xi. / p ost ea facit in fronte. vt notet ur ipsum non erube-
scere. / Jn pe ctore· ut notet ur . se credere quia corde credit ur
25ad iusticiam. / Similiter populus munit se signo c ru cis contr a
diabo lum · ne noceat ei ad audiendum. / Jn fine etiam euange lij·
ne semen euange lij suffocet ur . / terminat ur autem evangeliu m acu-
to fine· vt notet ur evangeliu m esse de eternis. sicut econtr ario
prophetie finit ur uoce demissa. ut notet ur quod non da-
30bant nis i temporalia. / Stantes autem audim us ut notetur
promptitudo. et capite nudato ut notet ur quod ad-
sit intentio. / legit ur autem evangeliu m in ambone .idest. in loco
medio et eminenti. et dicitur ab ambio ambis. ut notet ur
xpistum ambire omnes qui custodiunt uerbum euangelíì.
35 / Sequit ur credo in unum deum ut audita predicatione euange líì
sequat ur fides. Qu ia fides est ex auditu. / Simbolum
autem collatio. Quando enim apostoli missi sunt ad predican -
dum conuenerunt inter se ne diuersa uoce predicarent.
et fecerunt simbolum quod in .xii. partes diuidit ur . quia a
40qu olibet .xii. apposita est pars aliqu a. / hoc incipit sacer -
dos et Respondet chor us ne improperet ur . cecinim us uobis
et non cecinistis. / Jtem recedit diacon us a lectione
euangelíì et qui pri us portabat librum in signum
quod ipse non debebat solum dicere sed facere· redit
45uacu us ut ostendat se finita predicatione u-
acare contemplationi. Redit autem ad locum unde mou-
it. vt notet ur quoniam omnis doctr ina a deo. et ad ipsum re-
torquet ur . Qu ia unde exeunt flumina· illic reuertunt ur .
Paris, BnF, Ms. lat. 14145, fol. 44rb
/ Jtem offert librum episcopo ad deosculandum. vt notet ur ipsumdebere delectari· in fide fidelium que infusa est eis per
predicationem. osculat ur autem librum apertum. et hoc quia debet
scire omnia que in lege sunt. et quia solus ipse intrat in
5sancta sanctorum ut patet in ueteri lege. / Sequit ur offerenda.
vt notet ur quod p ost impletionem mandatorum offeram us
nos ipsos. sed pr ius salutat ur chor us ut deuote po-
ssint cantare et offerre se ipsos. / et est consuetu-
do tracta a patribus qui antiqu it us dum offere-
10bant in tubis clangebant. offert autem presbiter pa-
nem et uinum quia ipse est secundum ordinem melchisedech.
offerenda sunt autem que sunt dei deo .idest. anime debent
offerri. habentes similitudinem dei impressam. / Jtem quod can-
tat ur offerenda · sumptum est ex eo quod salomon in dedica-
15tione templi et altaris multitudinem holocau-
stomatum innumerabilem obtulit. cum magna sollemp-
nitate. et bene dicit inestimabilem quia non sunt compara-
biles oblationes carnales et spirituales. / Jtem sacerdos suam
oblationem. componit. mediante diacono. et ponit
20super corporale qu a si super syndonem mundam sicut p ost ea dicet ur .
/ Jncensum etiam adhibet ur per quod notat ur deuocio .scilicet. ut sim us
bon us odor deo uel oblatio nostra. / Lauat etiam manus
sacerdos ne re us sit sangu inis et corporis domini. et trac-
tum est a ueteri testamento in quo dixit dominus moysi.
25ut faceret labium eneum de speculis mulierum.
/ Sequit ur missa. que sic dicitur. Qu ia tunc diacon us mitte-
bat foras cathecuminos quia non sunt de corpore
ecclesie. thesauri autem non sunt ostendendi extr a -
neis. / vel dicitur missa· quia a deo mittit ur hostia. Non
enim habet quod offerat· nis i deuß ei mittat. / Jtem p ost ea o-
rat sacerdos capite inclinato dicens. Jn spiritu humi-
litatis ut uidelicet hostiam offerat ex pinguedine
carita tis. / P ost ea altare deosculat ur . vt notet ur quod per pas-
35sionem domini populus liberat ur . p ost ea conuertit se ad populum
dicens. Orate pro me fratres. et dicit populus. Me -
mor sit omnis sacr ificij tui et holocaustum tuum pingue fi-
at. / p ost ea instat orationib us ne indign us inueniat ur ut
oza qui tetigit archam domini temere· et percussus
40 est a domino. ne c legit ur aliud fecisse nis i propr iam uxorem
cognouisse tunc in nocte precedente. preciosa
archa est calix domini. vnde multum cauendum est sa-
cerdotib us . Orat autem uoce demissa ne uilescat
officium misse. uel ut deuoci us oret. uel quia
45deuß elongat us est a discipulis· qu ant us est iact us lapi-
dis· ut secreti us oraret. / vel quia representat sa-
cerdotium ßilentium quod deuß habuit in passione. quia
tamqu a m ouis ad occisionem duct us est. quod etiam imitan -
50t ur martires ut non m ur m ur resonet ne c querimo-
Zitiervorschlag: Guillelmus Autissiodorensis, Summa de officiis ecclesiasticis, transcr. P1 (Paris, Bibliothèque Nationale, Ms. lat. 14145), fol. 44r. Ed. Franz Fischer, online (2007-2013): guillelmus.uni-koeln.de/tp1/tp1_44r