III,108. Duodecima dominica post pentecosten
1
1.
Duodecima dominica est de oratione, et quasi
2
exprimitur iob sedens
in
sterquilinio
3
. Legitur
4
enim iob duabus dominicis. Iob in sterquilinio est anima in corpore
mortali
5
et fetido
6
, quod
7
dum
8
respicit
9
, nichil restat ei nisi orare
10
.
2. Vnde incipit introitus: "deus, in
adiutorium
11
a
".
3. In offertorio autem ostenditur
12
efficatia orationis. Inde enim offertorium
totum
13
ortum habet: "precatus est moyses in conspectu domini
14
dei
15
b
16
". Et dixit ei: "aut dimitte eis hanc
noxam
17
, aut dele me
c
", de libro uite
18
. "Memento, abraham, ysaac et iacob
d
". " Placatus
19
est
20
de malignitate
e
21
A
".
4. Et ostendit apostolus in epistola, quod oratio sua et aliorum bonorum prelatorum noui testamenti maiorem habet
22
efficatiam quam oratio moysi: "fiduciam talem habemus
23
per christum ad
24
deum
f
". Et ne uideatur hoc dicere ex arrogantia, subdit: "non quod sufficientes simus cogitare aliquid
25
a nobis
26
quasi
ex
27
nobis
28
, sed sufficientia nostra ex deo est, et
29
ministri spiritus
30
31
g
" et cetera.
5. In euangelio ostenditur, quod multum
32
ualet oratio prelatorum: "dum transiret dominus per medios fines decapoleos, adducunt ei surdum et mutum
h
", et | sanauit eum dominus. Multi sunt surdi, qui nolunt audire uerbum domini
33
, et multi muti
34
, qui uolunt
35
loqui nec
36
possunt. Similiter hos debent prelati per predicationem adducere ad dominum
37
, et ad
38
orationem
eorum
39
40
saluabit
41
eos.
6. Vnde in persona surdi et muti sanati cantatur in graduali: "benedicam
dominum
i
42
".
7. Versus: "in
domino
laudabitur
43
j
44
".
8. Et monet ad laudem in
45
alleluia: "uenite, exultemus
domino
k
".
9. Offertorium: "precatus
est
moyses
46
l
".
10.
Communio
47
: "de fructu operum tuorum satiabitur terra
m
", id est predicatores, quos dominus prius
replet
48
, et ipsi repleti
49
alios replent
n
B
.
Lesarten
1
Duodecima ... pentecosten: om
P2, T
2
quasi: quia P2
3
sedens
in
sterquilinio: in sterquilinio sedens T
4
Legitur: lequitur (!) P2
5
corpore
mortali: mortali peccato Dur
6
fetido: fedido P2
7
quod: quia P2
8
dum: om
T
9
respicit: residet Dur
10
orare: horare T
11
adiutorium: meum intende add
P2, T
12
ostenditur: offertur P2
13
offertorium
totum: totum officium P2, T
14
domini: om
T
15
dei: om
P2
16
dei: et cetera add
P2, T
17
hanc
noxam: om
P2, T
18
uite: uiuencium T
19
Placatus: et ante add
P2, T
20
est: dominus P2
21
malignitate: et cetera add
P2, T
22
habet: habebit P2, T
23
habemus: om
Dur
P2
24
ad: ante dominum expunxit
P1
25
aliquid: quid P2
26
aliquid ... nobis: a nobis aliquid T
27
ex: a P2
28
quasi ... nobis: om
T
29
et: etiam P2, T
30
spiritus: sancti add
P2
31
et ... spiritus: cuius ministri sumus Dur
32
multum: multorum T
33
domini: dei T
34
muti: D, Dur
;
om
P1, P2, T
35
uolunt: non uolunt P2
; nolunt Dur
36
nec: et Dur
37
dominum: in confessione add
T, Dur
38
ad: om
P2
39
orationem
eorum: orationem eius P2
; eius orationem T
40
ad ... eorum: oratio Dur
41
saluabit: sanabit P2, T
42
dominum: et cetera add
P2
43
laudabitur: om
P2, T
44
laudabitur: et cetera add
P2, T
45
in: ss
P1
46
est
moyses: om
P2, T
47
Communio: communit T
48
prius
replet: replet prius T
49
repleti: post sunt expunxit
P2
Quellen
a
deus
in
adiutorium: AMS 184 (Hesbert, p 184sq: R B K S)
b
precatus ... dei: AMS 50a (Hesbert, p 64sq: B C K S); cf AMS 184 (Hesbert, p 184sq: B K S)
c
aut ... me: Ex 32,31
d
Memento ... iacob: AMS 50a (Hesbert, p 64sq: B C K S); cf AMS 184 (Hesbert, p 184sq: B K S)
e
Placatus ... malignitate: AMS 50a (Hesbert, p 64sq: B C K S); cf AMS 184 (Hesbert, p 184sq: B K S)
f
fiduciam ... deum: 2 Cor 3,4
g
non ... spiritus: 2 Cor 3,5sq
h
dum ... mutum: Marc 7,31
i
benedicam
dominum: AMS 184 (Hesbert, p 184sq: M K S)
j
in
domino
laudabitur: AMS 184 (Hesbert, p 184sq: M K S)
k
uenite
exultemus
domino: AMS 179 (Hesbert, p 180: R)
l
precatus
est
moyses: AMS 50a (Hesbert, p 64sq: B C K S); cf AMS 184 (Hesbert, p 184sq: B K S)
m
de ... terra: AMS 184 (Hesbert, p 184sq: B K S)
n
Communio ... replent: cf Rupertus Tuitiensis, De diuinis officiis XII,12 (CCCM 7, p 405,330-335)
Rezeption
A
Duodecima ... malignitate: Durandus, Rationale VI,cxxvi,1sq,3-19 (CCCM 140A, p 558sq)
B
ostendit ... replent: Durandus, Rationale VI,cxxvi,3sq,22-44 (CCCM 140A, p 559)