Tract. III, Cap. 105

Inhaltsverzeichnis | Volltext

Blättern:

<< | < |

| > | >>

III,105. Nona 1

1. Postmodum sequitur nona dominica, in qua legitur liber sapiencie. Sapiencia autem est cogitare de celestibus et leuare cor ad celestia, unde monet ad hoc, et maxime propter festum beate uirginis 2 assumptionis, scilicet que instat, in qua 3 assumpta est in celum.

2. Sed quia non potest homo uolare per se 4 , nisi dominus eum trahat 5 , ideo dicit in introitu 6 : "dominus susceptor est anime mee 7   a ", id est sursum captor b   8 . Sic itur ad celestia non corporis passibus 9 , sed assimilatione mentis c .

3. In hoc uitantur omnia mala, de quibus sequitur epistola: "non simus concupiscentes malorum 10 , sicut quidam eorum 11 concupierunt d   12 ". Et postea dicitur 13 : "quia 14 fidelis deus, qui non permittet 15 uos 16 temptari supra id, quod potestis 17   e ". Prius dicit: "qui stat, uideat, ne cadat f ".

4. In graduali 18 reddit gratias: "domine, dominus noster g ", quia sursum capitur.

5. Versus 19 : "quoniam eleuata est magnificentia tua super celos h ", non tantum in christo 20 et beata uirgine super celos materiales et spirituales, sed etiam in sanctis super celos 21 materiales 22 .

6. In euangelio uero | monet, ut si non possimus per nos uolare 23 ad celum, faciamus nobis amicos de mammona iniquitatis i : "homo quidam habebat uillicum j " et cetera A . "Scio, quid faciam k " et cetera 24 . "Et laudauit dominus uillicum iniquitatis l ". Multo magis laudabit eos, qui dabunt elemosinas, que est prudentia 25 spiritualis, qua sibi prouidet homo 26 in futuro.

7. Sequitur: "quia huius 27 seculi filii prudentiores 28 sunt filiis lucis in generatione sua m ", id est 29 in his, que pertinent ad generationem suam, id est circa temporalia, "et ego dico uobis: facite uobis amicos n " et cetera, "ut recipiant uos in eterna tabernacula o ", que sunt sua. Vnde: "beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum celorum p ".

8. Et quia non tantum per elemosinas, sed etiam per orationem uolamus ad celestia q , alleluia est: "domine, deus salutis mee r ".

9. Quia uero habentur hec tabernacula per opera iusticie, sequitur offertorium: "iusticie domini s " et cetera.

10. Quo autem ordine hoc fiat, ostenditur in communione: "primum querite regnum dei t   30   B ".

Lesarten
1 Nona: om P2, T
2 uirginis: e uirigi corr T
3 in qua: om P2
4 uolare ... se: se super se leuare Dur
5 trahat: contrahat P2
6 introitu: quod add T
7 est anime mee: om P2
8 id est ... captor: om P2
9 corporis passibus: passibus corporis P2, T
10 malorum: om P2, T
11 eorum: om P2
12 concupierunt: et cetera add P2, T
13 postea dicitur: potestas P2, T
14 quia: quod P2
15 permittet: permittit P2, T
16 uos: nos P2, T
17 potestis: possumus P2 ; possimus T
18 graduali: P2, T, Dur ; graduale P1
19 Versus: om P2, T
20 in christo: P2, T, Dur ; om P1
21 materiales ... celos: P2, T, ('... uerum etiam ...') Dur ; om P1
22 materiales: om P2
23 per nos uolare: uolare per nos P2, T
24 et cetera: om P2, T
25 prudentia: P2, T, Dur ; prouidentia P1
26 qua ... homo: T ; quo sibi facto prouidet P1, P2 ; quia sibi prouidet homo P2 ; de qua, dicit apostolus, est uita et pax, qua homo sibi prouidet Dur
27 huius: ante uero P1
28 prudentiores: P2, T, Dur ; prouidentiores P1
29 id est: et T
30 dei: et cetera add P2, T

Quellen
a dominus ... mee: AMS 181 (Hesbert, p 182sq: R B K S)
b sursum ... captor: cf Huguccio, Derivationes C 40,74 (ed Cecchini)
c Sic ... mentis: cf Petrus Lombardus, In epistolam ad Philippenses 3,12 (PL 192,247A)
d non ... concupierunt: 1 Cor 10,6
e quia ... potestis: 1 Cor 10,13
f qui ... cadat: 1 Cor 10,12
g domine ... noster: AMS 181 (Hesbert, p 182sq: M K S)
h quoniam ... celos: AMS 181 (Hesbert, p 182sq: M K S)
i faciamus ... iniquitatis: Luc 16,9
j homo ... uillicum: Luc 16,1
k Scio quid faciam: Luc 16,4
l Et ... iniquitatis: Luc 16,8
m quia ... sua: Luc 16,8
n et ... amicos: Luc 16,9
o ut ... tabernacula: Luc 16,9
p beati ... celorum: Matth 5,3
q per ... celestia: cf Gregorius Magnus, Moralia in Iob XXIV,8,19 (CCSL 143B, p 1202,161); cf Augustinus, Enarratio in psalmum XLII,8 (CCSL 38, p 481)
r domine ... mee: AMS 187 (Hesbert, p 187: S)
s iusticie domini: AMS 181 (Hesbert, p 182sq: R B K S)
t primum ... dei: AMS 181 (Hesbert, p 182sq: R B K S); Matth 6,33

Rezeption
A Postmodum ... cetera: Durandus, Rationale VI,cxxiii,1sq,3-27 (CCCM 140A, p 554sq)
B Multo ... dei: Durandus, Rationale VI,cxxiii,2,31-47 (CCCM 140A, p 555)

Zitiervorschlag: Guillelmus Autissiodorensis, Summa de officiis ecclesiasticis, tract. III, cap. 105, hrsg. v. Franz Fischer, Köln 2007-2013, guillelmus.uni-koeln.de/tcrit/tcrit_t3c105

Vergleichsstellen

Transkription P1

>> Folio anzeigen

>> Volltext anzeigen

Cambrai-Fassung

>> Kapitel anzeigen

>> Volltext anzeigen

Handschriftenseiten (Abb.)

B 66v, 67r
Br 292r
C 90r
D 64v, 65r
G 140r
M 54r
O 147v
P1 69v
P2 123r
S 87r, 87v
T 216v, 217r
Tr 103r, 103v