Magistri Guillelmi Autissiodorensis Summa de officiis ecclesiasticis Kritisch-digitale Erstausgabe

III,67. Quarta feria ¹

1. Quarta feria est illa dies, in qua dominus uenditus est iudeis ² a iuda, quia ³ non solum uoluit pati pro nobis, sed etiam uendi, ut nos liberaret a uenditione, qua primus parens uendidit nos diabolo per esum pomi uetiti ⁴ . Vnde ysaias: "gratis | uenundati estis et sine argento redimemini ^a ". Similiter multi ⁵ uendunt se diabolo pro momentanea delectatione, sicut adam uendidit se pro esu ⁶ uetiti pomi ^A .

2. Orauit autem dominus, sicut habetur in euangelio illius diei, genu flexo ⁷ . Idcirco in introitu inuitat ⁸ ecclesia, ut "in nomine ihesu ⁹ omne genu flectatur, celestium ^b ", quia ruinam eorum reparauit, "terrestrium ^c ", quia eos liberauit, "et ¹⁰ infernorum ^d ", quia eduxit eos "de lacu, ubi ¹¹ non est ¹² aqua ^e ", zacharie ix ¹³ . Et est ¹⁴ tercii toni ¹⁵ propter tria, que inuitant ¹⁶ ad flectendum genu ^B .

3. "Et omnis lingua confiteatur, quia dominus ihesus in gloria est dei patris ^f ", sicut habetur in lectione de ysaia: "ecce, saluator tuus ^{g   17} ". De mercede similiter: "et merces eius cum eo ^{h   C} ".

4. Et dixerunt angeli, quosdam autem ¹⁸ latuit incarnatio ¹⁹ , sicut dicit ysaias ²⁰ : "quis est iste, qui uenit de edom ⁱ ", id est de terra ²¹ , id est de terrena habitatione ²² , "tinctis ²³ uestibus ^{24   25} de bosra ^{26   j} ", id est ²⁷ ciuitate munita, scilicet de inferno ^{28   k} . Et respondit: "ego sum propugnator ad saluandum ^l ". Et ²⁹ dixerunt: "quare ³⁰ ergo rubrum est ³¹ indumentum ³² tuum ^m ?" Et respondit: "torcular calcaui solus ³³ , et ³⁴ de gentibus non est uir mecum ⁿ ".

5. Et post lectionem cantatur responsorium ³⁵ , in quo orat ipse, ut per passionem ueniat ad gloriam: "ne auertas faciem tuam ^o ". Quia enim ³⁶ in agonia ³⁷ prolixius orauit, ut habetur in euangelio, sumitur responsorium et offertorium et communio ³⁸ de psalmo ³⁹ , qui intitulatur "oratio pauperis cum anxiaretur ^p " excepto uersu, qui est: "saluum me fac ⁴⁰ , quoniam intrauerunt ⁴¹ aque ^q ".

6. Epistola uero est de ysaia: "domine, quis credidit auditui nostro ^{r   D} ?" Et post: "atritus est propter peccata nostra ^s ". Multa ibi sunt de passione.

7. Post epistolam uero sequitur tractus inusitato et insolito modo, quia ecclesia arcius luget, quam soleat, et plangit ⁴² . Tractus ⁴³ significat planctum. Ideo in ⁴⁴ tota sexta feria ⁴⁵ non dicuntur nisi ⁴⁶ tractus.

8. Responsorium uero est penitentium. Quia uero nondum ⁴⁷ crucifixus est dominus, sed captus ⁴⁸ tantum ⁴⁹ in illa die, ideo non dicitur tractus tantum, sed etiam ⁵⁰ responsorium ^E .

9. Euangelium uero est ⁵¹ de passione.

10. Offertorium: "exaudi, deus, orationem meam ^t " postcommunio: "potum meum cum fletu miscebam ^u ", potum passionis, quia erat "sudor eius sicut gute sanguinis decurrentis in terram ^{v   F} ".