Tract. III, Cap. 118

Inhaltsverzeichnis | Volltext

Blättern:

<< | < |

| > | >>

III,118. Vicesima secunda dominica 1

1. Si enim pugnauerimus, intererimus eternis nuptiis, si habuerimus uestem nuptialem, aliter non. Vestis nuptialis est caritas, unde in uicesima secunda dominica monemur et inuitamur ad habendam 2 caritatem, ut non tantum bene 3 faciamus proximo, sed etiam ei dimittamus iniurias nobis 4 ab eo factas.

2. Vnde 5 euangelium est de seruo, qui debebat 6 centum milia 7 talenta, cum quo 8 posuit 9 dominus rationem a . Et ille dixit: "patienciam habe in me, et omnia reddam tibi b   A ", et dimisit ei uniuersum debitum. Ille uero abiens obuiauit cuidam debitori suo et dixit ei: "redde, quod debes c ", et suffocabat eum. Videntes autem conserui 10 indignati sunt et nuntiauerunt hoc domino suo, qui dixit ei: "serue nequam, omne debitum dimisi tibi, quoniam rogasti me. Nonne oportuit et 11 te misereri conserui tui, sicut et ego tui misertus sum? Redde, quod debes d ". Et coegit eum reddere uniuersum debitum, quia nisi dimiserimus, non 12 dimittetur nobis e .

3. Euangelium ita 13 incipit: "simile est regnum celorum 14 homini, qui posuit rationem cum seruis suis f ". In die iudicii ponet dominus 15 rationem nobiscum, et nullus poterit conputare cum eo, quia de tempore, quomodo homo deo reddet 16 rationem, quod tam bonum est, quod in quolibet eius momento potest homo fieri filius dei. Et tunc 17 non poterit.

4. Et ideo incipit introitus: "si iniquitates obseruaueris, domine: domine, quis sustinebitur g ", quasi dicat: nullus. Hoc est: "patienciam habe in me h ".

5. Et sequitur uersus: "de profundis clamaui 18   i ".

6. In epistola inuitat nos apostolus ad perfectam caritatem, ut dimittamus fratri et deus dimittet 19 nobis, quia sicut habetur in fine euangelii: "nisi dimiseritis fratri uestro de cordibus uestris, neque pater uester celestis dimittet uobis j ". | Dicit igitur apostolus: "fratres, fiduciam 20 talem habemus k   21 ". "Obsecro uos autem 22 , ut caritas uestra magis ac magis 23 habundet, ut sitis sinceres et sine offensa l ". Et tunc est 24 unitas in ecclesia, quando non offendimur 25 propter iniurias, sed 26 dimittimus.

7. Vnde sequitur responsorium: "ecce, quam bonum et quam iocundum habitare fratres in unum m ". Illos autem, qui irascuntur, etiam sanat dominus ad preces 27 aliorum 28 .

8. Vnde sequitur alleluia: "qui sanat contritos 29 corde n ".

9. In euangelio monemur ad perfectam caritatem, et ut caute ambulemus ad nuptias cum ueste nupciali.

10. Et quia perfecta caritas non tantum impendit beneficia et dimittit iniurias, sed etiam 30 orat pro inimicis, sequitur 31 oratio hester, id est ecclesie ad assuerum 32 , qui interpretatur beatitudo o , id est ad christum: "recordare, domine p " et cetera, in qua orat pro 33 reconciliatione peccatorum.

11. Et quia de hac reconciliatione gaudent angeli, sequitur communio 34 : " dico 35 uobis: gaudium est in celo q   36   B ".

Lesarten
1 Vicesima secunda dominica: om P2, T
2 habendam: habendum tantam T
3 bene: ss T
4 nobis: om P2
5 Vnde: post de exp T
6 debebat: debeat P2
7 milia: P2, T, Dur ; om P1 ; decem Dur
8 quo: om T
9 posuit: possint T
10 conserui: e conseruati corr T
11 et: e te corr T
12 nisi ... non: P2, T ; si dimittimus P1
13 ita: om P2
14 celorum: om T
15 dominus: om T
16 homo deo reddet: reddet homo P2, T
17 Et tunc: om P2, T
18 clamaui: ad te domine P2, T
19 dimittet: om P2, T
20 fiduciam: confidentiam P2, T, Dur
21 habemus: et cetera add P2, T
22 Obsecro uos autem: om T
23 ac magis: om P2
24 est: ss T
25 offendimur: offendimus Dur
26 sed: si T
27 preces: precem P2, T
28 ad preces aliorum: per caritatem dum penitent Dur
29 contritos: contrictos (!) T
30 etiam: ss T
31 sequitur: sequiturquitur P1
32 assuerum: assuetum T
33 pro: pro collatione peccato ante add P1
34 communio: postcommunio P2, T
35 communio: quia ante add P2, T
36 celo: et cetera add P2, T

Quellen
a seruo ... rationem: cf Matth 18,23sq; cf Matth 18,28 ('... centum denarios ...')
b patienciam ... tibi: Matth 18,26
c redde quod debes: Matth 18,26
d serue ... debes: Matth 18,32sq
e nisi ... nobis: cf Matth 18,35
f simile ... suis: Matth 18,23
g si ... sustinebitur: AMS 197 (Hesbert, p 196sq: R B K S); Ps 129,3
h patienciam ... me: Matth 18,26
i de profundis clamaui: AMS 197 (Hesbert, p 196sq: R B K S); Ps 129,1
j nisi ... uobis: Matth 18,35
k fratres ... habemus: Phil 1,6
l Obsecro ... offensa: Phil 1,9sq
m ecce ... unum: AMS 197 (Hesbert, p 196sq: R B K S); Ps 132,1
n qui ... corde: AMS 197 (Hesbert, p 196sq: R); AMS 199a (Hesbert, p 198sq: B C K S)
o assuerum ... beatitudo: Hieronymus, Liber de interpretatione hebraeorum nominum, Dan litt A (CCSL 72, p 129)
p recordare domine: AMS 197 (Hesbert, p 196sq: R K S); Esth 14,12
q dico ... celo: AMS 197 (Hesbert, p 196sq: B K S); Luc 15,10

Rezeption
A Si ... tibi: Durandus, Rationale VI,cxxxix,1-2,3-10 (CCCM 140A, p 577)
B incipit ... celo: Durandus, Rationale VI,cxxxix,3-5,18-45 (CCCM 140A, p 577sq)

Zitiervorschlag: Guillelmus Autissiodorensis, Summa de officiis ecclesiasticis, tract. III, cap. 118, hrsg. v. Franz Fischer, Köln 2007-2013, guillelmus.uni-koeln.de/tcrit/tcrit_t3c118

Vergleichsstellen

Transkription P1

>> Folio anzeigen

>> Volltext anzeigen

Cambrai-Fassung

>> Kapitel anzeigen

>> Volltext anzeigen

Handschriftenseiten (Abb.)

B 73r, 73v
Br 293v, 294r
C 92r, 92v
D 70r, 70v
G 142v, 143r
M 58r, 58v
O 148r, 148v
P1 72r
P2 126r, 126v
S 91r, 91v
T 219v, 220r
Tr 106r, 106v