III,42. De sabbato 1
1. Sabbatum uero est de conuersione et confessione, per que homo cessat ab opere seruili et sic sabbatizat et recipit benedictionem a domino, qui benedixit diei 2 septimo.
2. Ad hoc autem instruimur 3 per legem domini et gratiam spiritus sancti, unde introitus 4 est 5 de lege domini: "lex domini inmaculata est 6 a ". Et est primi toni, quia conuersio est principium bone uite 7 . Vnde sequitur "conuertens animas b ", ecce de conuersione. Postea sequitur: "iusticie domini recte letificantes corda c ", quia dant sabbatum spirituale 8 , ecce de sabbato.
3. Principaliter autem hec habentur per gratiam, quod ostenditur in epistola, in qua habetur, quod 9 rebecca monuit 10 iacob, ut afferret patri suo ysaac duos edos d . Per rebeccam dei gratia, que nos monet et inspirat nobis offerre deo abhominationem 11 de peccato et confessionem, que per edos designantur. Edus enim animal fetidum est et habet carnes sapidas 12 . Cum enim homo 13 fetet sibi 14 peccatum suum et 15 confitetur, ualde placet deo, et angeli 16 et deus comedunt libentissime in celo, quia "gaudium 17 est super uno peccatore e 18 ". Et in psalmo: "cor contritum 19 et humiliatum deus 20 f " et cetera 21 . Liptotes 22 : plus significat et minus dicit 23 g .
4. Tunc homo a deo benedicitur, quod est opus sabbati. Vnde sequitur in epistola: "de rore celi", id est de gratia celesti, "et de pinguedine terre h ", id est de habundantia temporalium sit 24 benedictio tua. Et preponitur "ros celi", quia boni spiritualia preponunt temporalibus 25 . Postea sequitur "de pinguedine terre", quia "primum querite regnum dei, et hec omnia adicientur uobis i ". Omnia enim habent huius nomen 26 . Vnde apostolus: "tamquam nichil habentes et omnia possidentes j ".
5. Mali similiter petunt benedictionem, qui per esau designantur, et 27 quia postponunt spiritualia temporalibus 28 , dicitur malis 29 : "de pinguedine terre et de rore celi erit benedictio tua k ". Etsi enim habeant aliqua spiritualia, tamen proponunt 30 eis temporalia. Auarus enim magis unam prebendam diligeret 31 quam scire totam theologiam.
6. Et sequitur responsorium, quod epistole 32 respondet: "bonum est l ", quasi dicat 33 ecclesia: ex quo 34 per confessionem uel 35 conuersionem peccati et reprobationem habetur benedictio et spiritualia et temporalia, bonum est confiteri 36 domino.
7. Et 37 idem est 38 in euangelio. Sed ultra habetur modus et causa impulsiua, que impulit 39 hominem et conpellit ad hoc, ut dimittat peccatum: "homo quidam habuit duos filios, et petiit unus: da michi partem hereditatis, que michi contingit. Et dilapidauit omnia. Et postea fuit tanta fames in terra, ut compelleretur esse porcarius 40 41 , et dixit ad se 42 : quanti mercenarii m ". Quando enim homo 43 omnia sua bona amisit per peccatum, non habet anima, quid comedat. Et permittit ipsum dominus 44 cadere ita 45 , "ut arguat eum 46 malicia sua n 47 ", ieremie ii 48 , moria|tur fame ualida et dicat 49 : quot sunt in ecclesia, qui habent iocunditatem mentis, et ego fame pereo: reuertar ad patrem meum. Vnde habetur in exodo 50 , quod egiptii compellebant filios israel de egipto exire. Tunc recipitur a deo et datur ei prima stola o , id est gratia, et ita in euangelio habetur de conuersione A .
8. De sabbato uero habetur in offertorio 51 : "iusticie domini recte letificantes corda p ".